تاثیر عادات و خرده عادات فرهنگ ها

تاثیرعادات'>عادات وخرده عادتها بر فرهنگ

عادات همان رفتارهای تکرار شونده ی نیک و بد برانگیخته از احساسات و پندارها و گفتارها و رفتارهای نیک و بد فرد و یا افکار عمومی و جامعه است.

گوناگونی عادات ودرجه بندی آن باعث می شود گاه افراد وجوامع را با آن هویت بشناسیم .

و نقش آن عادات بر فرهنگ فردی و خانوادگی و اجتماعی مرسوم بدانیم

عادات وخلقیاتی که منجر به آداب و رسوم شده و در فرهنگ و هویت اجتماعی آنان موثر واقع می شوند.

مثلا ؛ مراسم خواستگاری در بین اقوام از زمره آداب وعادات مرسوم آن اقوام به شمار می آیند. 

بااین رویکرد؛

عادات کوچکترین ذرات بنیادی فرهنگ ها محسوب می شوند.

رفتارهای فردی و خانوادگی و بومی و قومی در بسیاری مسائل و پدیده هایی مانند موضوع ازدواج، همنشینی ها، عزاداری ها و... متفاوت و رنگارنگ  می باشد.

بنابرین به تقسیم بندی گونه های عادات دچار می شویم؛

عادت های زشت،بد‌،غلط و مکروه در خیلی از ما ها وجود دارد.

عادت زشت مثل؛ دزدی، فحاشی. دروغ .دورویی. ریاکاری. تجاوز درجه یک به حریم دیگران در هر موردی.

عادت بد؛ غیبت، تهمت، تحقیر دیگران، شوخی بیجا،خودسری ، بد گمانی  وسواس بیجا و...

عادت غلط مثل؛  استعمال دخانیات همچون سیگار کشیدن.تنبلی کردن. دیر از رختخواب برخاستن. مسواک نکردن. اهمیت ندادن به وقت و نظم. مشمئز کردن دیگران.

عادت مکروه؛ مخدوش کردن نظافت فردی همچون دست توی دماغ کردن ، دست در شلوار کردن ، پرحرفی کردن، ناگاه سکوت بیهوده کردن، بی دلیل قهر کردن ،بی دقت کاری کردن.و...

عاداتی که باعث زیان به خود و دیگران می شود و هویت افراد را مخدوش و بد رنگ وحتی وارونه جلوه می دهد.

چه اینکه این عادات علیرغم میل قلبی آنها باشد اما چون اعتیاد به این رفتارها پیدا کرده اند خود را دچار می بینند.

اعتیاد به هر رفتاری منجر به بیشعوری و توهم می شود، توهم زیرکی، توهم دانایی، توهم توانایی، خودبرتر بینی و... که بیماری بسیار خطرناک و مهلکی به شمار می آید.  برای ترک کردن آن عادات ، در مرحله نخست باید در ذهن و دل از عادات خسته و پشیمان باشند وآن را ناپسند بشمارند. سپس با تمرین و بازسازی اراده و جایگزینی آن عادات اقدام کنند.

 بااینکه غالب عادات ناپسند زبانی و رفتاری است اما باید ذهن رااز این عادات پاکسازی کرد. البته دیگران و خانواده و دوستان هم باید به آنها کمک کنند تا از این اعتیاد رها شوند.

همچنین عادات خوب و پسندیده در هر مرحله ای نیاز به تشویق وحمایت و نشر و گسترش دارد.

مثلا؛ خیر خواهی ، خوش سخنی، وفای به عهد، سپاسگزاری، قدر شناسی، حیا، متانت ، وفاداری، شکیبایی ومدارا.... عاداتی بسیار موجه ونیک هستند  که دیگران هم باید آن را تشویق و تاکید و یادآوری و تمرین کنند.

عادات؛ شجاعت، ایستادگی در برابر ستم، حق طلبی، ایثار وگذشت و... نیاز به  همبستگی و همگرایی دیگران دارد و برای نشر آن بایست نهایت پشتیبانی و دقت در نشر و فرهنگ سازی را به خرج داد.

مثلا؛ رفتار شجاعانه افراد در رویارویی با ستمگری  همچون قیام سید الشهدا یک عادت نیک در ایشان بود که منزلگاه آخرش به رویارویی خونین کشیده شد. دیگران وبازماندگان وظیفه دارند درباره این عادت بیشتر گفتگو کنند و تحسین و تشویق آن نباید گذرا باشد.

بنابراین برای از بین بردن عادات مذموم ونکوهیده شده بایست از عناصر سازنده ای همچون مراقبه در رفتار استفاده کرد. و پس از زدودن پیرایه های ناپسند به آراستن عادات پسندیده مبادرت ورزید.

مراقبه یک اصل عرفانی است که امروزه به عنوان یک اصل مهارت زندگی تمیز  از آن یاد می شود

به نظر می رسد اکنون بیش از هر هنگامی؛

مراقبت در اندیشیدن و سخن گفتن و رفتار کردن ، مهمترین نیاز آموزشی مردم ماست.

حمیدرضاابراهیم زاده

سوم اردیبهشت۱۴۰۲

تمامی حقوق مربوط به این اثر درانحصار مولف محفوظ می باشد